کد مطلب:49445 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:6

گنجینه پرسمان » قرآن

تأكيدات قرآن بر منع نجوا را بيان كنيد.

يكي از آداب اسلامي در معاشرت، اين است كه در مجالس عمومي، كه ديگران هم نشسته اند و ما را مي بينند، از سخن گفتن در گوشي و به اصطلاح پچ پچ كردن، بپرهيزيم.
در اين جا آيات نجوا را گروه بندي كرده و سپس مطالب لازم را يادآوري مي كنيم:
الف) بعضي آيات حاكي از آنند كه خداوند از راز نجوا كنندگان آگاه است و به حساب آنان مي رسد. اين آيات، بيش تر جنبه تهديد دارند؛ مانند:
(الم تر ان الله يعلم ما في السموات و ما في الارض ما يكون من نجوي ثلاثة الا هو رابعهم و لا خمسة الا هو سادسهم و لا ادني من ذلك و لا اكثر الا هو معهم اين ما كانوا ثم ينبئهم بما عملوا يوم القيامة ان الله بكل شئ عليم) (1)
((آيا نمي بيني كه خدا از آن چه در آسمان و زمين است، آگاهي دارد؟ هيچ رازي را سه كس با هم زير گوشي نگويند مگر آن كه خدا چهارم آن ها باشد و پنج كس نگويند جز آن كه خدا ششمين آن ها باشد و نه كم تر و نه بيش تر از اين نگويند مگر آن كه خدا هر كجا كه باشند، با آنان است و سپس در قيامت، آن ها را به اعمال و كردار خود خبر خواهد داد كه او به همه چيز دانا است.))
ب) برخي آيات ظهور در مذمت يا نهي از هر نجوايي به طور مطلق دارند؛ مانند:
(الم تر الي الذين نهوا عن النجوي ثم يعودون لما نهوا عنه)(2)
((آيا آنان را نديدي كه از نجوا و راز گفتن منع شدند سپس باز گشتند به آن چه كه از آن منع شده بودند؟))
ج) بعضي از آيات، نجوا را بر دو بخش كلي تقسيم كرده اند: يكي از دو بخش را نهي و به ديگري فرمان مي دهند؛ مانند:
(يا ايها الذين آمنوا اذا تناجيتم فلاتتناجوا بالاثم و العدوان و معصيت الرسول و تناجوا بالبر و التقوي و اتقوا الله الذي اليه تحشرون)(3)
اي كساني كه ايمان آورده ايد! هر گاه سخني به راز مي گوييد (مواظب باشيد كه) هرگز بر بزهكاري و دشمني و مخالفت با رسول مگوييد و بر اساس نيكي و خدا ترسي نجوا كنيد.
د) بعضي آيات، حكمت نهي از نجوا را بيان مي كنند. بعضي از آن ها به انگيزه نجوا كننده و بعضي ديگر به بدي خود به خودي و مطلق نجوا اشاره دارند. آيه هاي 8 و 9 از سوره مجادله به انگيزه نجوا كننده اشاره دارند و نجواهايي را كه بر اساس انگيزه هاي سوء باشند (گناه و دشمني و مخالفت با خدا و پيامبر باشند) نهي مي كنند؛ اما آيه 10 همان سوره مطلق نجوا را كه باعث سوء ظن و نگراني و حزن و اندوه مؤمنان مي شود، بد و شيطاني دانسته است.
هـ) بعضي از آيات نيز مواردي از نجوا را استثناء كرده اند و آنها را نه تنها بي اشكال دانسته، بلكه ستوده اند؛ زيرا، مصلحت موردي آن ها در حدي است كه مفسده نجوا را تحت الشعاع قرار مي دهد؛ مانند:
(لا خير في كثير من نجواهم الا من امر بصدقه او معروف او اصلاح بين الناس و من يفعل ذلك ابتغاء مرضات الله فسوف نؤتيه اجراً عظيماً) (4)
((در بسياري از نجواهاشان خير و صلاحي نيست مگر آن كه پنهاني مردم را به دادن صدقه يا انجام كارهاي نيك يا اصلاح ميان مردم فرمان دهند و كسي كه براي خدا و در طلب رضاي او چنين كند، پاداش بزرگي به او مي دهيم.))

پاورقي1: مجادله/7 و همچنين آيات: اسراء/47، توبه/78، زخرف/80
پاورقي2: مجادله/8 و همچنين آيات: مجادله/10، نساء/114
پاورقي3: مجادله/9
پاورقي4: نساء/114

---

اخلاق در قرآن, ج3
آيت الله مصباح يزدي